گفتمان اصول گرائی و تمایز آن با گفتمان سازندگی، اصلاحات، سنت گرا

یکشنبه 96 مرداد 1 , ساعت 10:27 عصر

2 . گفتمان اصلاحات: تجدد گرایی

دیدگاه و اعتقادات: گفتمان جهانی مدرنیته و دستاوردهایش اجتناب ناپذیر و خواه ناخواه میراث همه بشریت است. تفوق تاریخی و زمانی مدرنیته یک رویة محتوم و سرنوشت حتمی برای تمامی ملل است. لذا مدرنیزاسیون تنها مسیر پیشرفت و توسعه جامعه ایران است.

شاخصه های فکری:
    الف) انسان محوری (اومانیسم)
       ب ) سکولاریسم (دین حداقلی)
       ج) علم گرایی مطلق و تکیه بر خرد ابزاری
       د) توسعه گرایی همه جانبه
       ه‍ ( نگاه جامع به تجدد

راهکار عملی این دیدگاه:

ـ طی کردن راه طی شده (لزوم پیروی از الگوی توسعه غربی و خطی)

ـ تغییر مناسبات فرهنگی و سیاسی کشور متناسب با روند توسعه غربی(جامعه مدنی)

نقد گفتمان اصلاحات

1) عدم شناخت دین اسلام و مقایسه آن با مسیحیت تحریف شده
2) عدم توجه به بن‏ بستهای همه جانبه تجدد در دنیای امروز
3) غرب زدگی مفرط

بن بستهای تجدد:

1) بن بست سیاسی ( نبود آزادی ؛ امنیت؛دموکراسی به معنای واقعی)
2) بن بست فرهنگی ( پوچی فرد؛ برهنگی فرهنگی ؛ سقوط رفتارهای خانوادگی حتی کمتر از حیوانیت؛ تزلزل نهاد خانواده)
3) بن بست اقتصادی( نهادینه شدن اختلاف طبقاتی؛خرد شدن انسان در زیر چرهای تکنولوژی؛توسع? فقر )
4) بن بست زیست محیطی( آلودگیهای بیش از حد هوائی ؛ دریائی ؛ زمینی)

3. گفتمان سنت گرایان: بازگشت به گذشته

دیدگاه : این جریان فکری با یک نگاه بسیط به جریان تجدّد و در عین حال نقد آن، مشکل اساسی را در عدم اجرای احکام فقهی

موجود می‏داند و بازگشت به جامعه سنّتی و احیای اخلاق دینی را تنها مسیر پیشرفت می‏داند.

شاخصه های فکری:

الف ) اصول گرایی و التقاط ستیزی

ب ) اخلاق‏مداری و معنویت گرایی

ج) گذشته گرائی

د ) نگاه بسیط به تجدّد و عدم نگاه کلان در تحلیل اجتماعی

ـ راهکار علمی:

ـ کنار گذاشتن تمامی تجدد و بازگشت به تمدن زمان پیامبر(ص)

نقد گفتمان سنت گرایان

1) عدم توجه به جامعیت دین اسلام مخصوصاً احکام توصیفی (کلام) و احکام ارزشی (اخلاقی )

2) عدم توجه به لزوم کاربردعینی دین در همه عرصه‏ها و لزوم ارائه نسخه عملی و جزئی و نه اکتفا به توصیه کلی

3) عدم توجه به لزوم به روز بودن اجتهاد

4) نگاه خرد به مشکلات و عدم داشتن نگاه کلان و عدم شناخت پیچیدگی‏های کفر جهانی

4 .گفتمان اصول‏گرایی: تمدن گرایی اسلامی

دیدگاه : تکامل حیات انسانی می بایست صبغه دینی داشته باشد و رهبری دین و هدایت آسمانی و آهنگ توحید باید همه حوزه های زندگی بشر از جمله تکامل اجتماعی او را دربر بگیرد. لذا تنها راه ساخت تمدن اسلامی با تمام لوازم تمدنی می باشد.

شاخصه های فکری:

الف) دین گرائی (دین حداکثری)

ب) اصول گرائی

ج) جهت داری علوم

د‍( نگاه جامع به تجدد و نقد کلیت آن

ه‍ ( آینده نگری(حرکت به سمت جامعه مهدوی)

روند دستیابی به مهندسی تمدن اسلامی

1. مهندسی تمدن اسلامی نیاز جدی به جنبش نرم افزاری دارد .این جنبش باید انبوهی از معارف حکومتی و علوم

کاربردی اسلامی مبتنی بر اسلام ناب توسط حوزه و دانشگاه تولید نماید.

2. این جنبش باید سازمان شبکه ای تحقیقات ایجاد نماید . این سازمان باید

الف. نرم افزار شبکه ای تحقیقات را تولید نماید .

ب . باید زمینه تکامل فقاهت را در حوزه فراهم نماید .